In Brugge-centrum wordt het plein 't Zand opgewaardeerd. Door de nabijheid van ons kantoor zien wij de dagelijkse vooruitgang.
Recent kon men kennismaken met het ontwerp. Het project zal klaar zijn tegen het eind van 2018.
't Zand doorheen de tijd
Het historische Zandplein was een grote, onbebouwde ruimte van 24.000 m² groot met –vandaar de naam – een zandige ondergrond. Het lag net buiten de stad en werd aan de oostzijde begrensd door de Smedenrei (later Kapucijnenrei genoemd en nog steeds ingekokerd bewaard). Het was de plaats waar onder meer publieke terechtstellingen plaatsvonden en waar de woning van de officiële stadsbeul stond. Toen in 1297 de tweede omwalling werd aangelegd, werd het plein ingelijfd bij de stad. Het bleef onbebouwd, want naast terechtstellingen werden er ook steekspelen en rommelmarkten ingericht. De belangrijkste functie was de wekelijkse paarden-en veemarkt op vrijdag (vandaar de dubbele naam Vrijdagmarkt). Deze markt bleef bestaan tot na de aanleg van de spoorweg. In de buurt was ook het pas in 1957 gesloopte stedelijk slachthuis (op het huidige Beursplein) te vinden en op de Vrijdagmarkt verwijzen nog het uithangbord van huisnummer 3 (de Roskam) en de ringen aan de gevel van nummer 10 naar de veehandel. De naam Vrijdagmarkt geldt nu enkel nog voor het noordelijke deel van het plein. Tot in de 17de eeuw bleef ‘t Zand het grootste plein van de stad. In 1617 werd op de zuidelijke kant een Kapucijnenklooster met kerk gebouwd, op grond die grensde aan de Meersen en werd geschonken door de Stad. In 1688 werd het plein beplant met rijen lindebomen en in het begin van de 18de eeuw werd er een nieuw gebouw opgetrokken voor de ‘corps de garde’ (de politie). Het plein was toen een belangrijke, groene en gezellige ontmoetingsplaats. De bouw van het eerste station bracht daar enigszins verandering in…
In 1838 werd de treinverbinding Brussel-Gent tot Brugge en Oostende doorgetrokken. Het gebouw viel echter niet in de smaak bij Brugse publiek en werd uiteindelijk in 1948 gesloopt. De spoorverbinding in Sint-Michiels werd vanaf dan het hoofdstation van Brugge.
Het nieuwe plein
Het nieuwe pleinoppervlak bestaat uit een robuuste, geborstelde betonplaat die onderverdeeld wordt door een bronzen grid.
Dit raster is gebaseerd op de huidige organisatie van de markt. Op de kruispunten van het grid worden naargelang de behoefte voedingspunten voor elektriciteit voorzien, waterpunten, ankerpunten, vlaggenmasten, lichtarmaturen en afvoerputten. Het plein wordt aan de zuidzijde afgebakend met vlaggenmasten, aan westzijde met verkeerspalen, aan de oostzijde met een rij zitbanken. In de verkeerspalen en de zitbanken worden elektriciteitskasten geïntegreerd. Dit nieuwe geheel, in combinatie met de vervangen fontein, maakt een uiterst efficiënte organisatie mogelijk van de markt, de kermis en een waaier van eenmalige activiteiten. Daarbij zijn geen wezenlijke aanpassingen van het verkeer nodig. Naast de elementen die het grid afbakenen wordt straatmeubilair vooral voorzien in de overgangszone tussen terrassen en plein. Tussen en onder de bomen worden kleinere zitbanken opgesteld en gespreide fietsenstallingen; de lay-out daarvan is minder strak en gebaseerd op het dagelijks gebruikvan het plein.
De fontein
Oorspronkelijk staat de fontein centraal op het plein maar die wordt niet in het nieuwe ontwerp opgenomen, waarop het stadsbestuur beslist heeft om het een nieuwe plaats te geven. Het Koning Albert I-park wordt de nieuwe bestemming en de fontein blijft zo in zijn vertrouwde omgeving. Door de heraanleg van 't Zand, zullen het plein en het Koning Albert I-laan een prachtig aansluitend geheel vormen. De fontein zal op een zichtbare plaats staan voor de bewoners en bezoekers en zal dienen als de poort naar onze stad voor onder meer de vele toeristen. De fontein blijft dus een ontmoetingsplaats en een bezienswaardigheid voor Brugge.
Het stadsbestuur heeft dan ook niet getwijfeld bij de aanleg van bomen rondom het plein. Er zijn maar liefst 110 lindes geplant in verschillende variëteiten. Sommige bomen zijn zelf geïmplementeerd in banken, genaamd de boombanken.
Het wordt zonder twijfel een mooi vernieuwd stukje Brugge !
Bronnen: stad Brugge
