- 4 λεπτά
- από Ντόγια Καρολίνη
Η αρχιτεκτονική του φωτός
Η διεθνώς βραβευμένη lighting designer Ελευθερία Ντεκώ αποκαλύπτει τη δύναμη του φωτός ως πράξη αρχιτεκτονικής και ευαισθησίας, μετατρέποντας τα μνημεία σε ζωντανές αφηγήσεις.
Αγαπημένο της χρώμα είναι το ουράνιο τόξο από άκρη σε άκρη. Αγαπημένο της υλικό, το φως και το σκοτάδι. Δεν σχεδιάζει, φωτίζει. Δεν επιβάλλεται, αφουγκράζεται.
Η Ελευθερία Ντεκώ, πρωτοπόρος στον καλλιτεχνικό φωτισμό, μετατρέπει κάθε έργο σε διάλογο μεταξύ σκιάς και ύπαρξης. Από τον Παρθενώνα και την Επίδαυρο μέχρι τα διεθνή βραβεία φωτισμού (μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν το Grand Prize των LIT Lighting Design Awards, το Darc Award Architectural, το Lighting Design Award του Λονδίνου και το German Design Award) και τα μεγάλα project του εξωτερικού, η Ελληνίδα δημιουργός έχει μετατρέψει το φως σε γλώσσα έκφρασης, ταυτότητας και εσωτερικής ακρίβειας.
Σπούδασε θεατρικό φωτισμό, αλλά κατάφερε να φωτίσει πολύ περισσότερα από θεατρικές σκηνές. Με έδρα την Αθήνα, το βραβευμένο γραφείο Edeko, υπογράφει έργα που ισορροπούν ανάμεσα στην τέχνη και την αρχιτεκτονική, με μοναδική ηθική προσέγγιση.
Το ορόσημο της πορείας της ήταν αναμφίβολα ο φωτισμός της Ακρόπολης: ένα «ταξίδι», όπως λέει η ίδια, που τη μεταμόρφωσε. «Με έμαθε να ακούω πριν μιλήσω», εξηγεί. «Να αφουγκράζομαι το μνημείο και να θέτω τις ανάγκες του πάνω από τα θέλω μου».
Το έργο της κινείται πάντα με κέντρο τη συνάντηση. «Τα μνημεία μας καθοδηγούν. Αρκεί να αφουγκραστούμε τον ψίθυρο», λέει. Και η ίδια το έχει καταφέρει: από τη φωτεινή γραφή της στην Επίδαυρο, μέχρι τις εικαστικές παρεμβάσεις της σε σύγχρονα πολιτιστικά κέντρα. Πίσω από την αισθητική ακρίβεια υπάρχει μια θεατρική ματιά, μια αφαιρετική ευαισθησία και, κυρίως, μια βαθιά αίσθηση του μέτρου. Το φως, για εκείνη, δεν είναι εργαλείο. Είναι υλικό. Και συχνά, μαζί με το σκοτάδι, το αγαπημένο της, συνομιλούν.
Εμπνέεται από την Ελλάδα, όχι ως τουριστικό τοπίο, αλλά ως αίσθηση. «Το φως εδώ δεν είναι απλώς φυσικό φαινόμενο. Έχει ποτίσει το DNA των ανθρώπων, επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, ζούμε, δημιουργούμε», λέει. Δεν διαλέγει ανάμεσα σε ήλιο και φεγγάρι. Την συγκινεί η λεπτεπίλεπτη δύναμη της νέας Σελήνης, όσο και η αντανάκλαση της πανσελήνου στη θάλασσα. Κάθε ανατολή, κάθε σούρουπο, είναι για εκείνη πηγή έμπνευσης για δημιουργία.
Η ελληνική της ταυτότητα δεν μεταφράζεται στο έργο της, είναι το έργο της. Το βλέπεις στην αυστηρότητα, την ευαισθησία, την αλήθεια της – τις λέξεις που θα διάλεγε και η ίδια για να περιγράψει τον εαυτό της. Η επιτυχία δεν την καθορίζει. «Τα βραβεία δεν άλλαξαν τον τρόπο που εμπνέομαι και δημιουργώ. Απλώς επιβεβαιώνουν πως ακολουθούμε έναν καθαρό σχεδιαστικό δρόμο που αρέσει».
Είναι γυναίκα που δεν σταματά να ονειρεύεται - μεταξύ άλλων, συνεργασίες με τον James Turrell, τον Olafur Eliasson ή τον Daan Roosegaarde, ενώ θα ήθελε να είχε φωτίσει μια παράσταση της Martha Graham, ή συναυλία των Pink Floyd ή τις Πυραμίδες της Αιγύπτου. Που λατρεύει την τζαζ, τα blues, την κλασική μουσική, την έντεχνη ethnic. Αλλά δεν ακούει μουσική δουλεύοντας – γιατί τη θεωρεί ιερή πράξη, όπως το διάβασμα ενός βιβλίου. Θαυμάζει την αρχιτεκτονική, ιδιαίτερα το έργο των Antoni Gaudi, Tadao Ando, Carlo Scarpa, Frank Gehry, Zaha Hadid, Amanda Levete - όσο και τη μουσική του Johann Sebastian Bach.
Που δεν θέλει να «τιθασεύσει» το φως, αλλά να αφήσει εκείνο να την οδηγήσει. «Μα, γιατί να θέλει κανείς να τιθασεύσει το φως; Τι πιο ωραίο από το να αφήσουμε αυτό να μας μας μυήσει, να μας διαφωτίσει». Δεν χρειάζεται η υπογραφή της πάνω στα αριστουργήματα του κόσμου για να νιώσει πλήρης. Αρκεί να συνεχίσει να φωτίζει, να συνδιαλέγεται, να αφουγκράζεται.
«Ζήσε την κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία», προσθέτει χαμογελώντας. Ίσως γιατί στο τέλος, αυτό που μένει, είναι αυτό που ακτινοβολεί.
Αποκλειστικό περιεχόμενο του περιοδικού GG
Το GG είναι ένα ανεξάρτητο περιοδικό που προσφέρει ψυχαγωγία στο υψηλότερο επίπεδο. Αρχιτεκτονική, lifestyle, design, μόδα, yachting, πολυτελή ταξίδια - σε όλο τον κόσμο, αναζητούμε τα πιο συναρπαστικά θέματα και προσωπικότητες για εσάς, αγαπητέ αναγνώστη, και σας προσκαλούμε να τα γνωρίσετε από μια εντελώς νέα πλευρά. Στο GG θα συναντήσετε επιτυχημένους αρχιτέκτονες, ενδιαφέροντες σχεδιαστές και συναρπαστικούς καλλιτέχνες που συζητιούνται από το Λονδίνο μέχρι τη Νέα Υόρκη και από το Βερολίνο μέχρι το Χονγκ Κονγκ.
Δείτε το αρχικό άρθρο