Sinds 1715 is het kasteel van Rixensart het verblijf van de prinsen van Merode. Het is vrijwel het enige prinselijke kasteel in België. Het behoort tot het uitzonderlijk patrimonium van Wallonië.
In de middeleeuwen heersten de heren van Limal over het grondgebied van Rixensart. Daarna kwam Rixensart onder het bewind van de heren van Sombreffe, van de familie Virnembourg en van de heren van Roeulx, voordat de stad werd bestuurd door Charles de Gavre. Hij liet het kasteel bouwen dat we vandaag de dag nog kunnen bewonderen. De bouwwerkzaamheden verliepen in 4 fasen vanaf 1631 tot 1662. De bouwstijl is een schitterend voorbeeld van Brabantse renaissance. Een torenpoort geeft toegang tot het voorplein. Vier achthoekige hoektorens begrenzen het kasteel. Via 4 gepantserde portalen komt u op het binnenplein.
In het kasteel treft u een magnifiek interieur aan met meubels in Lodewijk XV- en Lodewijk XVI-stijl, maar ook met talrijke Vlaamse wandtapijten. U kunt er bovendien een prachtige collectie Arabische wapens bewonderen die werden meegebracht uit Egypte door Gaspard Monge. Dit was een Franse wiskundige die behoorde tot de expeditie van Napoleon naar Egypte in 1798.
De Franse tuinen zijn al even mooi. Hun ontwerp is gebaseerd op de ontwerpen van André Le Nôtre, de beroemde architect van Lodewijk XIV.
Het kasteel van Rixensart heeft beroemde bewoners gekend. Een van hen is graaf Felix van Merode, markies van Trélon. Hij was een belangrijke figuur tijdens de Belgische Revolutie in 1830. Hij maakte deel uit van het Nationaal Congres en ontving als lid van de delegatie Leopold van Saksen-Coburg en Gotha toen deze de troon besteeg in België. François Xavier van Merode (1820 - 1874) is eveneens beroemd. Hij was aartsbisschop van Mytilini op het Griekse eiland Lesbos, maar ook minister van Defensie in Vatikaanstad van 1860 tot 1865.
Het kasteel van Rixensart is toegankelijk voor het publiek tijdens de weekeinden en op feestdagen, vanaf 15 april tot 31 oktober, van 14 uur tot 18 uur.
Het ligt op slechts enkele tientallen kilometer ten zuidoosten van Brussel, in de gemeente Rixensart, richting Ottignies en Waver. Vanuit Brussel raakt u er ook met de trein in slechts 25 minuten, via de lijn Brussel-Luxemburg.
Met de auto neemt u vanaf Brussel de autosnelweg E411 in de richting van Namen en Luxemburg. Via afrit 4 komt u in Rixensart. Het kasteel bevindt zich aan de Avenue Royale, tegenover het sportterrein.
